zaterdag 14 mei 2011

Techniek: knikkerbaan maken

Voor mijn lesje techniek heb ik besloten in mijn stageklas een knikkerbaan van karton en papier te laten maken door de kinderen en dit op 2 uren tijd met de vereiste dat het hoogste punt minimum 50cm is.
Maar voordat ik mijn kinderen hiervoor aan het werk zet moest ik natuurlijk eerst zelf hier informatie rond gaan zoeken en dit zelf ook eens uitproberen...

Welke leerwensen heb ik?

- Welke soorten knikkerbanen kan je zelf maken?
- Welk materiaal kan je hiervoor allemaal gebruiken?
- Hoe maak je een knikkerbaan?
- Hoe kan je speciale dingen hierin maken?
- Wat is er moeilijk aan een knikkerbaan maken?
- Welke informatie kan ik gebruiken en aan mijn kinderen geven, zodat zij zelfstandig een knikkerbaan kunnen maken?
- Wat zijn de problemen of hoe makkelijk is het om zelf een knikkerbaan te maken met papier, karton, lijm, plakband en een schaar?

Welke roos ga ik werken?

Inhoudelijk expert maar ook begeleider van leer - en ontwikkelingsprocessen bij de kinderen.

Welke bril ga ik aanraken?

Vooral de bril van techniek.

Te weten gekomen informatie die ook nuttig is voor mijn leerlingen?

1. Welk soort knikkerbanen kan je zelf maken?

Er bestaan verschillende soorten knikkerbanen: een knikkerbaantoren, een knikkerbaan gewoon uit banen die omlaag gaan, een knikkerbaan van wc-rollen, een zigzag-knikkerbaan etc.
En deze kan je zo groot of speciaal maken zoals je zelf wil. Op het internet vind je verschillende soorten afbeeldingen en filmpjes van reeds gemaakte knikkerbanen. Daar zitten mooie werken tussen, waar je dan ideeën uit kan halen.

(voor afbeeldingen van deze soorten knikkerbanen kan je kijken bij de geraadpleegde bronnen).

2. Welk materiaal kan je hiervoor allemaal gebruiken?

Knikkerbanen worden meestal gemaakt uit: hout, metaal, papier, plastiek en karton. Je kan dus gebruik maken van al deze basismaterialen voor jouw knikkerbaan.
Afhankelijk van wat je voor materiaal gebruikt gebruik je de daarvoor geschikte bevestigingsmaterialen zoals: schroeven, spijkers, splitpennen, lijm, plakband.
Werktuigen die hierbij nodig zijn, zijn ook weer afhankelijk van jouw basismateriaal (schaar, boormachine, houtfrees,...).
Nadien kan je dan nog verschillende dingen gebruiken om jouw knikkerbaan creatief te maken, door bijvoorbeeld gebruik van verf, gekleurd papier etc.

3. Hoe maak je een knikkerbaan?

- Beslis eerst welk basismateriaal je wil gaan gebruiken.
- Kies de soort van knikkerbaan dat je wil gaan maken.
- Ontwerp jouw knikkerbaan door een schets te maken.
- Begin met het maken van jouw basis van de knikkerbaan.
- plaats nu de knikkerbaan zelf hierop.
- werk jouw knikkerbaan af.
- test jouw knikkerbaan en controleer waar het nog fout gaat.
- pas jouw knikkerbaan aan (door eventueel randen te verhogen, minder stijl te maken etc.
- test nogmaals jouw knikkerbaan


4. Hoe kan je jouw knikkerbaan speciaal maken?

Je kan gebruik maken van speciaal basismateriaal (plastiek, hout en metaal -> deze zijn niet zo makkelijk te plooien, vast te maken etc), bij de afwerking zorgen voor obstakels, creatieve afwerking, gebruik van een trechter, dat jouw knikker een sprongetje maakt (onderbrekingen in de knikkerbaan) etc.

(zie voor voorbeelden bij geraadpleegde bronnen)

5. Welke informatie kan ik gebruiken en aan mijn kinderen geven, zodat zij zelfstandig een knikkerbaan kunnen maken?

Na het raadplegen van verschillende sites, heb ik een inspiratiebundel voor de kinderen opgesteld.
Hierin staat de volgende informatie:
- Tips voor het maken van een knikkerbaan
- Hoe je verschillende soorten knikkerbanen kan maken adhv papier en karton (aangezien mijn basismateriaal voor de kinderen papier en karton is)
- voorbeelden van goten en poten voor je knikkerbaan
- hoe je een trechter kan maken
- afbeeldingen van verscheidene knikkerbanen uit papier en karton

(Ik wou graag mijn inspiratiebundel - alsook mijn opdrachtenfiche- hier toevoegen, maar dat is hier blijkbaar niet mogelijk op de blog.)


6. Wat zijn de problemen of hoe makkelijk is het om zelf een knikkerbaan te maken met papier, karton, lijm, plakband en een schaar?

Ik ben dan nadat ik mij grondig geinformeerd had rond hoe knikkerbanen maken, dan ook zelf een gaan maken met mijn man.

Ik had gekozen voor een torenknikkerbaan waarbij zeker een trechter als startpunt moest aanwezig zijn.
Na het maken van mijn ontwerp ben ik dan begonnen aan het knutselen.
Ik heb de starttijd genoteerd wanneer we begonnen zijn, dit was 21u00.

We zijn gestart met het maken van onze kubussen als basis. Dit was niet zo makkelijk, aangezien ik gewoon wou beginnen met het maken van mijn kubussen op het zicht van hoe zo een kubus er uitzag. Maar plots wist ik niet hoe ik mijn hoek moest maken. Gelukkig had ik mijn man die technisch meer onderbouwd is dan ik en hij had gelukkig de uitgebreidere tekeningen geobserveerd. Na zijn uitleg en een voorbeeld, was ik weg met de techniek.

We hebben dus stroken gesneden van 3-4 cm om onze kubussen te maken. Die zijn we dan gaan plooien volgens de techniek die uitgelegd was in mijn inspiratiebundel.
Om alles aan elkaar vast te maken, gebruikten we knutsellijm (mijn pritt was op...).

Na 45 minuten werken had ik dit resultaat (mijn man was terwijl nog bezig aan zijn toren).


Hierdoor wist ik meteen dat het niet haalbaar ging zijn voor mijn kinderen om op 2 uren tijd een torenknikkerbaan te maken. Aangezien je er van moet uitgaan dat zij er dubbel zo lang over doen als jijzelf (ook al werken ze in groepjes van 6 personen aan zo een knikkerbaan ? -> dit is een vraag waar ik nu mee zit).

Exact 1 uur later hadden we het volgende resultaat:


De poes kwam kijken of het goed was :-) Hier waren onze torens 45cm hoog...

Na 1u en 15 minuten waren onze torens klaar en konden we eindelijk de goten gaan maken.


De goten hebben we gemaakt van stroken van 6 cm die we in plooiden van telkens 2 cm.
Hiermee zijn we dan ook bochten beginnen te maken. Mijn man begon met de rechthoekige bochten, maar ik vond dit persoonlijk vrij ingewikkeld. Ik ben dan beginnen kleine knipjes te maken in mijn strook om zo een ronde bocht te maken. Dit leek in eerste instantie makkelijk, maar het vastmaken van die kleine strookjes zodat ze een bocht vormden was dan weer helemaal niet makkelijk!! Mijn man zijn rechte bochten waren dan veel eenvoudiger...
Aangezien ik plots opmerkte dat wij nog maar 10 minuten hadden tot we 2 uren verder waren, zijn we overgeschakeld naar het gebruik van wc-rollen en keukenrol.
Deze knipten we in 2 delen die als goten dienden.
Alle goten (ook de papieren goten) maakten we vast aan onze toren adhv kleefband.
5 minuten verder was onze knikkerbaan af.

Het resultaat was het volgende...








We zijn dan onze knikkerbaan gaan testen en bleek dat hij bij de voorlaatste goot een te grote snelheid maakte, waardoor hij in de laatste goot te hevig omhoog schoot en uit de goot belandde.
We hebben deze laatste goot dan hoger moeten plaatsen en een nieuw steunpunt moeten maken in onze kubus hiervoor.
Dit was dan het uiteindelijke resultaat:

(om 23u00)


(de volgende dag met daglicht en na meermaals uitgetest te zijn door ons dochter)



Onze knikkerbaan was geslaagd en ze was heel stevig. Bij dit laatste had ik eerst mijn twijfels aangezien wij gewoon kopieerbladen hadden gebruikt en dit enkelvoudig, dus geen 2 bladen op elkaar gekleefd.

Ik ben trots op onze knikkerbaan :-)

Geraadpleegde bronnen:






Wat heb ik voor mezelf geleerd?

Dat ik echt wel zelf een opdracht rond techniek moet gaan uitproberen om zo tot de moeilijkheden te komen van deze opdracht. Want zo ben ik hier dus tot de consultatie gekomen dat je echt wel snel hier 2 uren aan bezig bent.

Wat kan ik als leerkracht hiermee doen?

Ik weet nu (heb een zeer groot vermoeden) dat dit soort knikkerbaan dat ik gemaakt heb, dus een torenknikkerbaan, niet mogelijk is om te maken door de kinderen in 2 uren tijd. Dit zou misschien wel mogelijk zijn indien ik de stroken papier reeds op voorhand snijd en dan moeten zij enkel nog de hoeken maken en de goten. Persoonlijk denk ik wel dat ik dan kinderen hieraan moet zetten die echt geïnteresseerd zijn in techniek en die doorwerken. Misschien dat ik toch 1 groepje dit ga laten proberen te maken op 2 uren tijd... Ik zal zien of het haalbaar gaat zijn voor hen (ze zijn met 6 personen).
De opdracht ga ik in elk geval niet aanpassen, ik blijf bij mijn hoogte van 50cm en gebruik maken van papier en karton.
Voor de andere groepen: om de basis van hun knikkerbaan te maken ga ik zorgen dat er veel kleine dozen aanwezig gaan zijn(ik ga deze gaan halen bij de Colruyt) en grote dozen (sandwichdozen van de Aldi) om hen te laten gebruiken als basis voor een zigzagknikkerbaan (bevestiging goten adhv punaises).
Deze groepen zullen dan wel eerder klaar zijn met hun knikkerbaan, maar zij hebben dan extra tijd om bezig te zijn met het creatieve van hun knikkerbaan. (ik ga van die veronderstelling uit omdat wij zeker 1 uur nodig hebben gehad voor het maken van onze basis alleen al bij de torenknikkerbaan, en deze leerlingen gaan dan geen basis moeten ineenknutselen, aangezien zij kartonnen dozen als basis hebben)
Dit is de methode die ik ga toepassen met mijn kinderen (2de leerjaar)op 2 uren tijd.
In de toekomst zou ik zeker meer tijd gaan investeren in het maken van zo een knikkerbaan en meerdere lessen van WO hieraan spenderen. Dan kunnen de kinderen echt volledig zelf kiezen welke soort knikkerbaan ze willen maken en dan hebben ze ook genoeg tijd voor het maken van een torenknikkerbaan. (Want denk dat ze hier zeker 5 uren voor nodig hebben in totaal.)

Welke leerplandoelen zijn vervuld?

6.4 Kinderen zien in dat veel voorwerpen in hun omgeving een aanvulling of verbetering zijn van menselijke functies en maken er functioneel gebruik van.
6.6 Kinderen zien in dat producten worden gemaakt volgens bepaalde technische principes.
6.11 Kinderen kunnen zeggen aan welke eisen een bestaande constructie en een constructie die ze zelf willen maken, moet voldoen.
6.12 Kinderen kunnen hun materialenkennis en hun kennis van constructieprincipes gebruiken bij het ontwerpen van een constructie.
6.13 Kinderen kunnen een constructieactiviteit correct uitvoeren.
6.14 Kinderen kunnen gebruik maken van hun kennis over en vaardigheid in techniek om een constructie uit elkaar te halen of in elkaar te zetten.
6.15 Kindern kijken kritisch naar een zelfgemaakt product.

dinsdag 19 april 2011

Stem jij ook op ons?

De Gouden Trouw van {0} & {1}Anya & Herman: "{0} & {1} maken nog steeds kans om de Gouden Trouw ter waarde van € 30.000 te winnen. Wil jij voor ze stemmen?"

vrijdag 11 maart 2011

Grote toom vogels gespot -> vervolg

Ik was zojuist het op de site van HBVL aan het lezen en stond er in de zijstukjes het volgende artikel:



De vogels die wij dus maandagavond opgemerkt hebben in de auto, waren dus geen wilde ganzen maar kraanvogels...

Mijn leerwensen nu zijn:

- Wat zijn kraanvogels? Hoe zien ze er uit?
- Wat is voor hen het zuiden (trekoord in winter)en het noorden (thuisbasis)?
- Wat is de temperatuur waarin zij het liefste overleven?

Welke roos zal ik werken?

Inhoudelijk expert.

Welke brillen zal ik hiervoor aanraken?

Natuur en ruimte vooral.

Te weten gekomen info die nuttig is ook voor leerlingen?

Wat zijn kraanvogels? Hoe zien ze er uit?


Alle kraanvogels zijn grote vogels met een lange poten en lange nek. Anders dan de blauwe reiger, die er ongeveer hetzelfde uitziet maar geen familie is, vliegt een Kraanvogel met de nek uitgestrekt, niet ingetrokken. De meeste soorten kraanvogels houden er een ingewikkeld en luidruchtig paringsritueel of -dans op na. Kraanvogels blijven hun hele leven bij elkaar. Sommige soorten trekken over grote afstanden, terwijl kraanvogels die in een warm klimaat leven helemaal niet trekken. Kraanvogels zoeken elkaars gezelschap en kunnen grote troepen vormen.

Wat is voor hen het zuiden (trekoord in winter)en het noorden (thuisbasis)?

De kraanvogel broedt in het noorden en oosten van Europa. Twee- tot driehonderd jaar terug liepen die leefgebieden door tot in Nederland.

Hij komt in de Benelux vooral als trekvogel voor wanneer hij van en naar zijn zomergebied trekt. In maart en april en van eind oktober tot in december trekken deze vogels over het oosten van Nederland en België. Er zijn een aantal plaatsen die dienen als belangrijke tussenstops die de kraanvogels gebruiken om aan te sterken: over het algemeen zijn dit ruime en rustige plaatsen.

Een befaamde Europese rustplaats voor kraanvogels tijdens de doortrek is het gebied rond het Lac du Der in het noorden van Frankrijk.

Hun overwintering gebeurd in Frankrijk of soms trekken ze door naar Spanje. Als het warmer weer wordt komen ze terug naar het noorden en oosten van Europa om daar te broeden.

Wat is de temperatuur waarin zij het liefste overleven?

Uit voorgaande kan ik dus besluiten dat deze vogels als het winter is naar warme landen gaan zoals Frankrijk en Spanje. Zij hebben dus een warmere temperatuur nodig dan de wilde ganzen.

Geraadpleegde bronnen?

Internet:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Kraanvogel_(vogel)
http://www.rijnmond.nl/Homepage/Nieuws?view=%2FNews%2FDefault%2F2011%2Fmaart%2FKraanvogels+trekken+massaal+over+de+Biesbosch

Wat heb ik voor mezelf geleerd?

Dat dit dus een mooi voorbeeld is van een trekvogel die naar het zuiden van Europa trekt om te overwinteren.
Je kan deze trekvogel in de lucht goed herkennen aan zijn uitgerekte hals als hij vliegt (anders dan de Blauwe reiger die en ingetrokken hals heeft).
Ze zijn ook heel gekend om hun dansenritueel (balts) en hun luidruchtig geroep.

Wat kan ik als leerkracht hiermee doen?

Dit als tegenvoorbeeld gebruiken van wilde ganzen bij het thema "trekvogels" en de gebieden waar zij naartoe trekken.

Welke leerplandoelen heb ik vervuld?

7.3 Het ontdekken in de omgeving van een aantal levensgemeenschappen of biotopen.
7.4 Inzien dat dieren een grote verscheidenheid in kenmerken vertonen.
7.5 Ontdekken dat er tussen dieren onderling veel gelijkenissen bestaan.
7.7 Inzien dat dieren aangepast zijn aan een leefwijze in een bepaald milieu.
9.10 Plaatsen waarmee je kennis maakt vlot op een passende kaart of plattegrond terugvinden.

donderdag 10 maart 2011

Carnaval is terug in het land!!

Vorige week vrijdag is de carnaval-periode terug gestart en kom je weer overal carnavalstoeten tegen...
Hier in Hasselt moet die nog plaatsvinden, maar toch word ik al geconfronteerd met het feit dat ik nog niet zo veel kennis heb over dit feest (buiten dat je dan snoepjes kan gaan vangen).

Mijn leerwensen:

Ik zat vooral met de volgende vragen:
- Hoe is carnaval ontstaan?
- Waarom verkleden de mensen zich?
- Waarom gaan er stoeten rond in alle steden?
- Waarom wordt er snoep uitgegooid en niet iets anders?
- Waarom is Aalst de carnavalsstad?
- Waarom zeggen fervente feestgangers continu "Alaaf! Alaaf!"? Wat betekent dit?

Rond welke roos ga ik werken?

Ik ga mij verdiepen in inhoudelijk expert.

Welke brillen van WO zal ik aanraken?

Ik denk rond zingeving grotendeels.

Welke acties ga ik ondernemen?

- Ik ga een kameraad raadplegen die in een carnavalsgroep zit.
- Ik ga op internet rondsnuiteren of ik hier meer info over vind.

Te weten gekomen info die ook zinvol is voor lln.

Ik ben dus te weten gekomen dat carnaval het feest is juist voor de vasten. Dus juist voordat de mensen gaan vasten, vieren zij nog even uitbundig feest om nog voor de vasten even hevig zich te buiten te gaan in eten.
Normaal wordt carnaval gevierd van 3 dagen voor aswoensdag wanneer het vasten begint. Dit zou zijn van zondagavond tot woensdagochtend. Vroeger was dinsdag dan "vette dinsdag" en dan werd al het vet opgebruikt waarvan men dacht dat dit slecht zou worden tijdens de vastenperiode.
Carnaval was van oorsprong een heidens feest dat uiteindelijk omgevormd is tot een christelijk feest (om zo dit om te buigen naar iets katholieks ipv weer iets heidens uit te bannen).
Het begin van carnaval hangt af van wanneer het pasen is, zeven weken terugtellen beginnend bij pasen is gelijk aan het begin van carnaval. Het begin zal dus steeds liggen tussen 1 februari en 9 maart.

Het verkleden vindt zijn oorsprong in mensen die zich opkleedden voor het feest. En intussen is dit gewoon veranderd door de jaren in kleding kopen of huren om dit feest te vieren en hoe zotter hoe liever want dit feest is juist om eens hevig verkeerd te gaan.
Daarmee dat ook in Aalst de mannen zich als vrouwen verkleden (de vuil jannetten) -> vroeger konden de arbeiders geen kleren kopen of huren dus deden de mannen de kleren aan van hun vrouwen...

De reden van het gooien van snoep kan verschillend zijn. In het verre verleden (16de eeuw) gooiden ze eerst met rommel en dergelijke (om de spot te drijven met de rijken). Met de jaren was dit veranderd in noten, fruit, geld etc. Keulen zou dan de eerste carnavalsstoed zijn geweest die dit vervangde of gebruik maakte van snoep. En intussen is dit dus overal grotendeels snoep geworden.
Een andere reden zou kunnen zijn omdat men bij feesten pakjes uitdeelt, en vandaar het uitdelen van snoep als pakjes.

Het rondgaan van een stoet is omdat er meer en meer mensen de spot wilden houden met de rijken en eens goed zich te buiten wilden laten gaan. En aangezien dat de vroegere stadshouder dit niet meer kon tegenhouden (de aanhang) gaf hij voor een aantal dagen de stadsleutel aan de prins (prinscarnaval) en mocht hij beslissen wat er met zijn stad gebeurde. En door deze stoeten bereikten ze meer mensen.

Aalst is de bekendste carnavalsstad omdat zij carnaval inzetten op de begindatum van carnaval. Zij hebben ook het langst een illegale stoet gehouden, vandaar ook het meest bekend. Ook houden zij effectief 3 dagen feest en is die stad daardoor in de ban.

Alaaf wil zeggen "hallo". Dat is de groet van carnaval, die elke carnavalist kent. Hier hoort ook een beweging bij, nl. men brengt de rechterhand gestrekt naar de linkerzij van het hoofd en beweegt men de hand voor langs het gezicht terug naar rechts.

Wat heb ik voor mezelf geleerd?

Intussen ben ik heel wat te weten gekomen over dit feest. Het verbaast mij dat dit van oorsprong een heidens feest is... Dit had ik totaal niet verwacht...
Nu kijk ik ook anders aan tegen dit feest, ik dacht dat dit enkel ging om zotten die even willen feest vieren. Maar ik kon mij hier geen reden bij bedenken. Het enige wat ik mij nu afvraag is of veel carnavalisten van tegenwoordig dit alles ook weten en het om dezelfde redenen doen, nl. even het beest uithangen voordat ze gaan vasten.

Wat heb ik hier voor mezelf als leerkracht van geleerd en kan ik er nog mee doen?

Als een kind naar mij toekomt met de vraag wat "alaaf" betekent tijdens de carnavalperiode, sta ik niet meer met een mond vol tanden. Ik zou ook sowieso met hen het gaan hebben over carnaval, en er een wo-thema rond maken tijdens deze periode. Ik zou hier een exploratietafel rond opstellen en hen de vragen laten opzeggen/noteren die bij hen opkomen rond deze periode. Daarna zullen wij samen op zoek gaan naar antwoorden op deze vragen. Op het internet kom je veel sites tegen met info hierover, ik kan zelfs een carnavalist (prins carnaval) uitnodigen in de klas waar de leerlingen dan een interview van kunnen afnemen. Op deze manier krijgen zij dan ook antwoorden op hun vragen.

Welke leerplandoelen komen hierbij kijken? (ook als ik dit zou gebruiken in de klas met de leerlingen)

Overkoepelende doelen
0.1 Meer te weten komen over de wereld in al zijn dimensies, hier en elder, vroeger en nu
0.10 Vragen kunnen stellen waarvan de antwoorden onderzoekbaar of opzoekbaar zijn
0.13 Informatiebronnen op een doeltreffende manier kunnen hanteren

Zingeving
2.2 Er zich bewust van zijn dat veel mensen hun leven zin geven door hun geloof in een waardengeheel.
2.3 ontdekken hoe mensen omgaan met grote momenten in hun leven
2.9 inzien dat veel mensen hun leven zin geven door een of andere arbeid te verrichten

Samenleving
5.1 zich er bewust van zijn dat mensen bij 1 of meer groepen horen
5.2 inzien dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflicten kan leiden
5.3 inzien dat veel groepen en volkeren eigen symbolen of kentekens hanteren

Geraadpleegde bronnen:

Internet:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Carnaval
http://www.isidorusweb.nl/asp/default.asp?t=show&id=2683
http://www.wegwijslezer.nl/php/question.php?QuestionID=1299
http://www.vastelaovendinlimburg.nl/gebroeke/oetspraoke/alaaf/

Kameraad geraadpleegd die zelf bij een carnavalvereniging zit en dus de betekenis ook weet van "alaaf".

grote zwermen vogels gespot

Maandag, op onze terugweg van Roermond, merkten we tijdens onze rit een hele zwerm grote vogels op in de lucht. En verscheidene malen dat we zo een grote groep tegenkwamen.
Dit was fascinerend om te zien.
Bij het zien van die vogels zegt mijn man dat dit wilde ganzen zijn die naar het noorden trekken omdat het terug mooi weer wordt en ze daar willen broeden.

Op dat ogenblik kwamen er een heel aantal vragen in mij op, waarop mijn man ook geen antwoord wist. Vandaar deze leerwensen...

Mijn leerwensen:

- Wat zijn wilde ganzen?
- Hoe zien wilde ganzen er uit op de begane grond?
- Waarom trekken deze naar het Noorden waar het nu juist terug kouder wordt?
- Trekken vogels niet naar warme landen om te broeden?
- Als deze vogels naar het noorden trekken, waar dan precies? Nederland of zelfs hoger naar Zweden of Finland etc?
- Waarom trekken zijn in zo een grote groep?
- Is er hier een leider onder hen in die grote zwerm?
- Waarom maken zij zo figuren in de lucht?

Welke roos ga ik werken?

Ik ga werken op vlak van inhoudelijk expert.

Welke brillen van WO ga ik hierbij aanraken?

Ik veronderstel dat dit grotendeels Natuur zal zijn alsook Ruimte voor een gedeelte.

Wat is mijn actieplan?

Ik ga antwoorden zoeken op mijn vragen op internet.
Boeken raadplegen over wilde ganzen in bib.

Te weten gekomen info die ook zinvol is naar lln toe.

1. Wat zijn wilde ganzen? Welke soorten zijn hier het meest voorkomend?

Wilde ganzen zijn ganzen die vrij zijn in de natuur en niet gehouden worden door mensen.
Elk jaar worden zowat alle Europese ganzensoorten waargenomen. De KOLGANS en de KLEINE RIETGANS zijn het talrijkst. De GRAUWE GANS is hier broedvogel, evenals de exoten de CANADESE GANS en de NIJLGANS . Vrij geregeld ziet men ook de TOENDRARIETGANS , de BRAND- en de ROTGANS. Zeldzame soorten zijn dan de ROODHALS en de DWERGGANS.

2. Hoe zien wilde ganzen er uit op de begane grond?




3. - Waarom trekken deze naar het Noorden waar het nu juist terug kouder wordt?
(-> Trekken vogels niet naar warme landen om te broeden? of hoe warm willen de vogels het dan hebben?)
- En Als deze vogels naar het noorden trekken, waar dan precies? Nederland of zelfs hoger naar Zweden of Finland etc?


Elk jaar vanaf oktober strijken ze immers neer in de Oostkustpolder om dan vanaf januari – februari terug te vertrekken.
De ganzen komen hier overwinteren. Allen hebben een reis achter de rug van vele duizenden kilometers uit het hoge Noorden (Siberië, Spitsbergen,…). Hier vinden ze de nodige rust in uitgestrekte graslandcomplexen. En dit allemaal op hun geliefde temperatuur: juist boven het vriespunt om de winter goed door te komen.
Wanneer de dagen bij ons terug langer worden in februari, begint een lange reis naar Spitsbergen. Vanzelfsprekend gebeurt de trek nooit in één keer. Wetenschappers schatten dat de eigenlijke vliegtijd voor de kleine rietgans "slechts" zo'n 5 tot 10 dagen per jaar vergt, de resterende weken gebruiken ze om bij te tanken op hun tussenstops. Voor de kleine rietganzen liggen die in Friesland, Denemarken en Noorwegen.
Ganzen broeden niet voor niks in het hoge Noorden: op de toendra treffen ze een open landschap (zien ze van ver een vijand afkomen). Bovendien zijn er ten Noorden van de poolcirkel 's zomers geen nachten, wonen er vrijwel geen mensen die hen kunnen storen ... kunnen ze 24 op 24 op zoek gaan naar voedsel in de mosrijke toendra.

4. Waarom trekken zij in zo een grote groep?

Ganzen trekken in familieverband of grote troepen. Ze vliegen in V-vormige formaties of golvende linies. Ook in het overwinteringsgebied leven ze in groepen, ook wel toom genoemd.
Als een gans ziek wordt of gewond raakt en daardoor niet meer in staat is mee te vliegen dan zullen twee ganzen bij de zieke gans blijven totdat deze hersteld is of overleden. Samen zullen de ganzen trachten hun groep in te halen.


5. Is er hier een leider onder hen in die grote zwerm?

De leiderspositie wordt steeds afgewisseld en laat de voormalig leider zich helemaal naar achteren vallen om aan te sluiten. Op deze manier kan hij optimaal profiteren van de aanzuigende kracht van de anderen. Hij schroomt dus niet om tijdelijk in de luwte te vliegen en zodoende op adem te komen.


6. Waarom maken zij zo V-figuren in de lucht?

Door in V-formatie te vliegen hebben de vogels een grotere vliegcapaciteit. De ganzen die volgen maken gebruik van de lift die volgt uit de vleugelslag van de voorganger. Tijdens het vliegen praten de ganzen met elkaar. De achterste ganzen moedigen de voorste aan om op snelheid te blijven. Een gans kan snelheden tot maximaal 46 kilometer per uur halen.

Geraadpleegde bronnen:

Internet:

http://www.natuurgidsen.eu/ng/index.php?option=com_content&view=article&id=119:wilde-ganzen-in-de-oosthoekpolders&catid=46:fauna-blog&Itemid=65
-> wilde ganzen in de oosthoekpolders

http://nl.wikipedia.org/wiki/Ganzen
-> ganzen

www.hyacint.info/files/ganzen_herkennen.doc
-> Ganzen herkennen en algemene info over ganzen

Boeken:


Wat heb ik voor mezelf geleerd?

Ik dacht altijd dat alle vogels naar het zuiden vlogen en met zuiden dacht ik dan vooral Afrika en Spanje. En als ze terug naar het noorden kwamen dat hun stop dan hier in België of Nederland was.
Ik heb bij deze dus geleerd dat niet alle vogels naar die landen trekken voor de winter te overleven, en een voorbeeld is hiervan dus de gans. Zij komen naar hier (wij zijn voor hen het zuiden) en gaan terug naar het noorden bovenaan in Siberië of Noorwegen.
Niet alle vogels hebben nood aan hele hoge temperaturen rond de 20 graden om te overleven.
Plus ik ben ook te weten gekomen dat de ganzen vooral in V-formatie vliegen en hier geen vaste leider onder hen is. Iedereen werkt daar goed samen als een team.

Wat heb ik voor mezelf geleerd als leerkracht?

Dat als we het hebben over overwinteren van vogels en ze een trektocht doen, dat ik hier dan ook duidelijk een onderscheid in moet maken van: vogels die naar hier komen (waarbij wij het zuiden zijn voor hen) en vogels die hier weggaan naar nog warmere oorden.
Ook duidelijk maken aan de lln waarom die vogels in een V-formatie vliegen, zodat zij niet gaan denken dat dit is om kunstjes te doen of voor de schoonheid is van ons oog...

Wat kan ik als leerkracht hier nog mee doen?

Als het winter is kan ik met de lln eens buiten gaan observeren welke vogels wij hier nog aantreffen om zo te kijken welke vogels hier overwinteren.
Buiten gaan observeren hoe de vogels vliegen om zo hen ook met de V-formatie te leren kennis maken.
Hen laten ervaren waarom er geen vaste leider is in een V-formatie, adhv een touw en de lln in een V-formatie plaatsen. De leider moet dan de groep trekken. De lln zelf hieruit een besluit laten vormen.

Welke leerplandoelen heb ik nu vervuld?

7.3 Het ontdekken in de omgeving van een aantal levensgemeenschappen of biotopen.
7.4 Inzien dat dieren een grote verscheidenheid in kenmerken vertonen.
7.5 Ontdekken dat er tussen dieren onderling veel gelijkenissen bestaan.
7.6 Inzien dat dieren op een eigen manier trachten in leven te blijven.
7.7 Inzien dat dieren aangepast zijn aan een leefwijze in een bepaald milieu.
9.10 Plaatsen waarmee je kennis maakt vlot op een passende kaart of plattegrond terugvinden.